Εκπαίδευση στη Σιβηρία (Siberian Education)

Πρόσφατα είχα μια πρόταση από έναν φίλο για την ταινία "Εκπαίδευση στη Σιβηρία" του Γκαμπριέλε Σαλβατόρε, παραγωγής του 2013. Η ταινία, αρκετά ενδιαφέρουσα και διδακτική, αποτελεί την τηλεοπτική απόδοση του αυτοβιογραφικού βιβλίου του Νικολάι Λίλιν "Siberian Education" και πραγματεύεται τη ζωή της κοινότητας Ούρκας και των μελών της, σε μια περιοχή μεταξύ Ουκρανίας και Μολδαβίας ("Transnistria"), όπου κατέφυγαν έπειτα από την εξορία τους από τη Σιβηρία από το Κομμουνιστικό καθεστώς. Η κοινότητα αποτελείται από εγκληματίες - αντιφρονούντες, τους οποίους χαρακτηρίζουν αυστηροί κανόνες και ανάλογοι κώδικες ηθικής. Η παράδοσή τους έχει ένα χαρακτήρα εξεγερσιακό και αντι-υλιστικό, με έμφαση στο σεβασμό στους ανθρώπους με ειδικές ανάγκες, στις γυναίκες, στους ηλικιωμένους, στο περιβάλλον και σε όλα τα έμβια όντα. Βασικοί εχθροί της κοινότητας είναι οι αστυνομικοί, οι στρατιωτικοί και οι έμποροι ναρκωτικών.

"Η πείνα έρχεται και φεύγει, μα η αξιοπρέπεια δεν επιστρέφει ποτέ"

Η παραπάνω φράση - η οποία χρησιμοποιήθηκε στην αρχή του έργου από τον πρωταγωνιστή Κούτσια (Τζων Μάλκοβιτς) -  χαρακτηρίζει κατ' ουσίαν τη ζωή των Σιβηριανών Ούρκας, η οποία αναπτυσσόταν με απόλυτη πίστη και αφοσίωση στους κανόνες της κοινωνίας τους, σε αντίθεση με τους νόμους του κράτους στο οποίο ανήκαν, και το οποίο αντιμετώπιζαν με περιφρόνηση. Οι "έντιμοι εγκληματίες" της Transnistria ασκούνται στα όπλα από μικρά παιδιά, τα χρησιμοποιούν ως φυλαχτά και προσδίδουν σε αυτά μια ξεχωριστή διάσταση, που αποκτά μέχρι και χαρακτήρα θρησκευτικό - λατρευτικό.

Στην ταινία εξιστορείται η πορεία προς την ενηλικίωση ενός Ουκρανού έφηβου (Κολίμα), ο οποίος υιοθετεί τον κώδικα συμπεριφοράς της κοινότητας και καταλήγει να δολοφονεί για χάρη αυτής έναν παιδικό του φίλο, τον οποίο κατ' αυτό τον τρόπο εξιλεώνει, αφού η όλη διαδικασία είναι φορτισμένη από το πλαίσιο συμπεριφορών που αναπτύσσονται εντός της κοινότητας. Όλα αυτά μεταφέρονται στο δέκτη μας μέσω πραγματικά σκληρών σκηνών βίας, οι οποίες χαρακτηρίζουν στο σύνολό της την ταινία. Συμπερασματικά, όπως προανέφερα, η ταινία είναι αποκαλυπτική, ρεαλιστική και με καλή πλοκή, σίγουρα αξίζει να την παρακολουθήσει κανείς λόγω των μηνυμάτων τα οποία αφήνει, και σε σχέση με τον ορυμαγδό ταινιών αμερικάνικης υποκουλτούρας που έχει κατακλύσει τον διεθνή κινηματογράφο, αποτελεί εν τέλει μια καθ' όλα ενδιαφέρουσα και διδακτική πρόταση, την οποία σας προτείνω ανεπιφύλακτα.

Κώστας Κ.