Ross Mountney - Μαθαίνοντας Χωρίς Σχολείο
Όλο και περισσότεροι γονείς πλέον υποστηρίζουν το αυτονόητο, ότι πολλές φορές "το παιδί μας πάει στο σχολείο επειδή έτσι πρέπει", πως "το σχολείο δεν προσφέρει πραγματική παιδεία", πως "οι ανάγκες του παιδιού μου δεν καλύπτονται", πως "ο δάσκαλος αυτός πρέπει να αλλάξει διότι είναι αδιάφορος" και πως "το παιδί μας χάνει τα καλύτερα χρόνια του χωρίς να του παρέχεται κάτι ουσιαστικό". Στην πραγματικότητα, το ζήτημα της μετάδοσης γνώσης και της παιδείας αποτελεί κάτι το τόσο σημαντικό, που το κράτος, διαμέσου του εκπαιδευτικού συστήματος, το έχει ουσιαστικά καταστρέψει. "Φέρτε σωστούς δασκάλους", φωνάζουν οι γονείς, "νοσεί η εκπαίδευση", όμως είναι απλά κάποια σημεία που χρειάζονται βελτίωση, ή το πράγμα είναι σάπιο από τη ρίζα του;
Κατά τη γνώμη μου συμβαίνει το δεύτερο. Το εκπαιδευτικό μας σύστημα σήμερα είναι προσαρμοσμένο στο πρότυπο του δυτικού πολιτισμού, του καπιταλισμού, των εξουσιαστικών ιδεολογιών και πρακτικών και του πολιτικού συστήματος που κυριαρχεί. Η εκπαίδευση αποτελεί ένα ακόμα από τα εργαλεία που μεταχειρίζεται το κράτος ώστε να μετατρέπονται τα παιδιά μέρα με τη μέρα σε πειθήνια όργανα, σε υποτακτικούς του κρατικού οικοδομήματος, σε υπάκουους πολίτες αυτής της χώρας, σε όντα που θα χαλιναγωγούν το συναίσθημά τους έναντι της λογικής που υπαγορεύεται από τους νόμους, τα πρέπει και τα μη. Σχολεία και πανεπιστημιακά ιδρύματα στερεοτύπων, κατασκευασμένης πληροφόρησης, και επιλεκτικής μάθησης. Και όλο αυτό πάει χρόνια τώρα πακέτο με τις "παραδόσεις" του τόπου (Εκκλησία, Εθνοκεντρική
Παιδεία, με ολίγη διαδραστικότητα και εναλλακτισμό σαν κερασάκι στην τούρτα, προσφορά της Αριστεράς). Πιστεύετε πως μια τέτοια προσέγγιση είναι ακραία; Δεν έχετε παρά να ρωτήσετε το παιδί σας πώς νιώθει, και ας μην εκφράζεται με τη δυναμική που θα ήθελε. Βιώνει την εξουσιαστική μάθηση στο πρόσωπο του καθηγητή του, αντιμετωπίζει τον περιορισμό που πηγάζει από το σχολικό πρόγραμμα, τον οδηγό διδασκαλίας και μάθησης, τη διδακτική ύλη, το ίδιο το περιεχόμενο των βιβλίων, το οποίο προέρχεται από κρατικοδίαιτους και ξεκάθαρα στρατευμένους συγγραφείς... Βλέπει αμήχανα τον εαυτό του να σέρνεται ανάμεσα στη δημόσια και ιδιωτική εκπαίδευση, με επιπρόσθετες ώρες διδασκαλίας που δεσμεύουν τον πιο δημιουργικό του χρόνο, και όλα αυτά γιατί; Για ένα όνειρο κατάκτησης μέσω μιας ανακριτικής και τυποποιημένης διαδικασίας, μιας θέσης σε ανώτερο ή ανώτατο εκπαιδευτικό ίδρυμα, για να ξεκινήσει και εκεί ένα ακόμα στάδιο προβλημάτων.
Άλλοι λοιπόν γονείς εμπιστεύονται το σχολικό σύστημα, όμως υπάρχουν και
κάποιοι (πολύ λιγότεροι στον ελλαδικό χώρο απ' ότι στο εξωτερικό), που
επιλέγουν να εκπαιδεύσουν το παιδί τους στο σπίτι, αφήνοντας στην άκρη
το σχολείο. Θεωρούν σημαντική τη δυνατότητα εξατομικευμένης διδασκαλίας, με επιλογή των ωραρίων μελέτης, της θεματολογίας, και φυσικά την επιλογή για περισσότερο ελεύθερο χρόνο για την ανάπτυξη των δεξιοτήτων του παιδιού, ή απλά για παιχνίδι. Αυτό μπορεί να συμβαίνει λόγω κυρίως μαθησιακών δυσκολιών που
έχουν κάποια παιδιά, ειδικών αναγκών ή και φόβου και λοιπών ψυχικών
ζητημάτων λόγω του σχολικού περιβάλλοντος, έτσι οι γονείς τους επιλέγουν να τους δώσουν οι ίδιοι τα σχετικά εφόδια, και
κυρίως, να προσαρμόσουν πάνω στο παιδί τους τον τρόπο μετάδοσης των
πληροφοριών. Το σύστημα ονομάζεται "Homeschooling" ή "Home education".
Κάτι τέτοιο είναι πολύ σημαντικό και αν κάποιος γονέας
πάρει την απόφαση να το κάνει, οφείλει να έχει την υπευθυνότητα, τις γνώσεις, το
αληθινό ενδιαφέρον και τη συνέπεια ώστε να το ολοκληρώσει. Διότι τη σχέση και τη χημεία με το παιδί, που απαιτούνται ώστε το παιδί να νιώσει οικειότητα και να προσλάβει την πληροφορία, τις διαθέτει ήδη. Πολλοί γονείς πάντως αισθάνονται οι ίδιοι σε καλύτερη θέση να ανταποκριθούν στις
σχετικές ατομικές ανάγκες του παιδιού στο σπίτι. Μονάχα οι ίδιοι μπορούν
να πάρουν αυτή την απόφαση, όμως έχουν τη δυνατότητα να συνεργαστούν
και με άλλες οικογένειες, ζητώντας συμβουλές ή και οργανώνοντας από
κοινού κάποιες ώρες, για την κοινωνικοποίηση των παιδιών τους και τη
διάδραση. Στο εξωτερικό υπάρχει ένα πολύ καλό δίκτυο αυτοοργανωμένων
οικογενειών αλλά και οργανισμών, που στόχο έχει να αναδείξει το ζήτημα της εκπαίδευσης στο
σπίτι και της επικοινωνίας ώστε η απόφαση για κάτι τέτοιο να είναι όσο
το δυνατόν πιο υπεύθυνη και συνειδητή.
Βεβαίως, στην Ελλάδα, το όλο πλαίσιο που έχει στηθεί σε νομικό,
επαγγελματικό και κοινωνικό επίπεδο, είναι παραδοσιακά σχολικοκεντρικό, και με πλήθος στερεοτύπων ή προκαταλήψεων, κοινώς, αν
δεν περάσεις από δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο, πανεπιστήμιο, σου κλείνουν
αργότερα αρκετές πόρτες και η κυρά της γειτονιάς μπορεί και να σου κόψει την καλημέρα, διαδίδοντάς το παράλληλα όπου μπορεί. Έτσι τα όσα παραθέτω, είναι δύσκολα μεν στην εφαρμογή τους, λόγω της ελληνικής πραγματικότητας, άμεσα υποταγμένης στο κράτος, και στην υποχρεωτική από το νόμο φοίτηση στο σχολείο, όμως όχι ακατόρθωτα. Υπάρχει το εξής παράθυρο: Το ελληνικό Υπουργείο Παιδείας φαίνεται να θεωρεί ως απολύτως απαιτούμενη προϋπόθεση της έγκρισης μιας αίτησης γονέων για εκπαίδευση του παιδιού τους στο σπίτι την πιστοποιημένη ανάγκη του μαθητή για ειδική εκπαίδευση (ΦΕΚ 78/τεύχος Α΄/14-03-2000: «Εκπαίδευση των ατόμων με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες», Άρθρο 1, §12γ: «στο σπίτι, σε εξαιρετικές περιπτώσεις»). Οι ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες του μαθητή πιστοποιούνται από το οικείο Κέντρο Διάγνωσης, Αξιολόγησης και Υποστήριξης.
Η γνώση βρίσκεται στην αχαλιναγώγητη δίψα για ζωή, για ελευθερία από τα δεσμά της κυριαρχίας, στη μάθηση μέσω της καθημερινής εμπειρίας, των βασικών αναγκών και του πλαισίου σχέσεων που προέκυπταν κάποτε αβίαστα και αυθόρμητα. Αυτό οι εξουσιαστές δεν είναι σε θέση να το κατανοήσουν, ή μπορεί και να το γνωρίζουν, όμως έχουν τα δικά τους σχέδια. Το θέμα είναι τι κάνουμε εμείς, διότι εμείς είμαστε υπεύθυνοι για τα παιδιά μας και όχι το κράτος. Η οικογένεια προϋπήρχε του κράτους και από τη στιγμή που οι σύγχρονοι δεσμοφύλακές μας είναι υπεύθυνοι για το κατάντημα του εκπαιδευτικού συστήματος, δεν νομιμοποιούνται από τη συνείδησή μας να συνεχίζουν το καταστροφικό έργο πάνω στα παιδιά μας. Σκεφτείτε το αλλιώς. Πολλές φορές δεν είναι τόσο μακρυά από το να γίνει πραγματικότητα!
Κώστας Κ.
0 comments:
Δημοσίευση σχολίου